Trudno wyobrazić sobie istnienie wielu gałęzi gospodarki bez wyrobów produkowanych przez odlewnie. W kraju działa ich kilkaset. Są to odlewnie żeliwa, staliwa lub metali nieżelaznych. Jednakże tylko jedna szkoła w Polsce przygotowuje techników odlewników do pracy w tych zakładach. Czy to znaczy, że zawód jest tak trudny lub nieatrakcyjny? Ależ nie! To głównie brak wiedzy gimnazjalistów na temat tej profesji powoduje niewielkie nią zainteresowanie.
Zawód technika odlewnika jest bardzo zróżnicowany i ciekawy. W zależności od stanowiska pracy odlewnik używa maszyn i urządzeń do robienia odlewów albo topienia metali. Przygotowuje też dokumentację procesów wytwarzania odlewów. Technik odlewnik może prowadzić badania kontrolne i laboratoryjne materiałów stosowanych w odlewnictwie oraz kontrolować i oceniać stan techniczny maszyn i urządzeń. Odlewnicy stosują też w swojej pracy urządzenia i programy komputerowe do projektowania, wytwarzania i odbioru technicznego odlewów, sterowania produkcją, prowadzą analizy jakości, rozliczenia czasu pracy, materiałów, wyrobów itp. Jednym słowem – odlewnik, to artysta przemysłu ciężkiego, który z żeliwa, staliwa lub metali nieżelaznych wytwarza oczekiwane przez inne branże wyroby.
Gdzie można zdobyć zawód technika odlewnika? Obecnie tylko w Zespole Szkół Zawodowych Nr 1 w Elblągu. Kierunek powstał w 2007 roku z inicjatywy dyrekcji Zakładu Metalurgicznego Alstom Power Sp. z o.o. Ten znany w świecie zakład produkujący dla przemysłu energetycznego, wspólnie z Odlewnią Elzamech, nieustannie wspiera szkołę w przygotowaniu zawodowym przyszłych pracowników branży hutniczo-odlewniczej – zapewnia kadrę pedagogiczną i miejsca praktyk zawodowych. Przez cztery lata nauki uczniowie odbywają zajęcia praktyczne na stanowiskach odlewniczych w Centrum Kształcenia Praktycznego w Elblągu. Szkoła, oprócz dobrych warunków nauki, zapewnia miejsca w bursie szkolnej oraz możliwość udziału w wielu kołach zainteresowań. Unikatowość zawodu sprawia, że absolwenci szkoły nie mają problemu ze znalezieniem pracy w zakładach przemysłu ciężkiego, w tym głównie w odlewniach.
Czy warto podjąć naukę w zawodzie technika odlewnika? Na to pytanie odpowiedzieć musi sobie każdy uczeń gimnazjum, ale już bliżej twierdzącej odpowiedzi będzie ten, kto interesuje się przedmiotami ścisłymi, jest aktywny, lubi działać w zespole, komu sprawia przyjemność tworzenie i uzyskiwanie konkretnych, namacalnych wytworów pracy ludzkiej. Bez wątpienia – zawód technika odlewnika jest niezwykle interesujący sam w sobie, ale również otwierający drogę do zdobycia innych zawodów, np.: operatora maszyn i urządzeń odlewniczych, operatora maszyn i urządzeń metalurgicznych, operatora maszyn i urządzeń do przeróbki plastycznej czy też technika hutnika. Odlewnicy mogą podwyższać swoje kwalifikacje również na uczelniach wyższych, np. na wydziale odlewnictwa Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. O tym, że jest to zawód ważny dla gospodarki krajowej, świadczy m.in. istnienie Instytutu Odlewnictwa, Stowarzyszenia Technicznego Odlewników Polskich, Odlewniczej Izby Gospodarczej. Odlewnicy swoje święto obchodzą 10 grudnia.
Danuta Oleksiak
grudzień 2014 r.