W województwie kujawsko-pomorskim kształcenie zawodowe odbywa się w ponad 500 placówkach, głównie w technikach, technikach uzupełniających, szkołach policealnych i zasadniczych szkołach zawodowych. W minionym roku szkolnym w wymienionych placówkach uczyło się ponad 60 tys. uczniów, w tym niemal połowa zdobyła uprawnienia zawodowe w technikach i technikach uzupełniających. Najmniejszą grupą, bo nieco ponad 1%, stanowili uczniowie szkół artystycznych dających uprawnienia zawodowe.
W czym warto wybierać?
Największą popularnością cieszą się takie zawody, jak: technik informatyk, technik ekonomista, technik administracji, technik bezpieczeństwa i higieny pracy, kucharz oraz mechanik pojazdów samochodowych. Dyplom potwierdzający kwalifikacje w zawodzie technik administracji oraz technik bezpieczeństwa i higieny pracy zapewniały wyłącznie szkoły policealne, natomiast w zawodzie mechanik pojazdów samochodowych – wyłącznie zasadnicze szkoły zawodowe. Zainteresowanie, choć trochę mniejsze, wzbudzają też zawody: logistyk, rolnik, mechanik, technik architektury krajobrazu, organizator usług gastronomicznych, technik usług gastronomicznych, handlowiec, sprzedawca, fryzjer i kucharz małej gastronomii.
Po drugiej stronie statystyk są zawody, których kwalifikacje nabywa garstka, bo mniej niż 10 uczniów: blacharz, kamieniarz, introligator, operator urządzeń przemysłu szklarskiego. Tu naukę oferują tylko zasadnicze szkoły zawodowe.
Jednym z powodów, dla których młodzi decydują się na edukację zawodową, jest pespektywa zatrudnienia w województwie kujawsko-pomorskim. Pomaga im w tym bieżący monitoring sytuacji na rynku pracy w układzie zawodów deficytowych i nadwyżkowych opracowany wedle modelu Departamentu Rynku Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej. Porównując dane o nowych rejestrach bezrobotnych z liczbą zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej, rynek można podzielić na zawody: deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe.
Edukacja a rynek pracy
W maju 2014 r. Wojewódzki Urząd Pracy opublikował raport w którym znalazły się m.in. informacje na temat zawodów deficytowych (patrz: „Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w województwie kujawsko-pomorskim w 2013 roku”). Wynika z niego, że w 2013 r. w powiatowych urzędach pracy działających w województwie kujawsko-pomorskim zarejestrowało się prawie trzykrotnie więcej osób, niż było miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej. Jedyną grupą, w której zgłaszano więcej miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej, niż zarejestrowało się osób bezrobotnych, byli prawnicy biurowi. Warto jednak pamiętać, że 65,1% zgłoszonych w tej grupie miejsc było subsydiowanych. Największy niedobór miejsc pracy wystąpił wśród robotników przemysłowych i rzemieślników – różnica pomiędzy napływem bezrobotnych a wolnymi miejscami pracy i miejscami aktywizacji zawodowej wyniosła ponad 31 tys.
W 2013 r. najbardziej deficytowymi zawodami były profesje związane ze sprzedażą funduszy emerytalnych i doradztwem finansowym, spawalnictwem, ochroną, opieką nad osobami starszymi oraz dotyczące prostych prac w gastronomii. W porównaniu z poprzednimi okresami, w 2013 r. nastąpił znaczny wzrost zapotrzebowania na zawody związane z telefoniczną obsługą klienta.
Krzysztof Sławski
wrzesień 2014 r.