Analizując strukturę kształcenia w ubiegłym roku szkolnym w Śląskiem, można stwierdzić, że kształcenie zawodowe górą! Z tej formy edukacji skorzystało 56% uczącej się młodzieży, z kształcenia ogólnego 41,1%.
Wśród szkół ponadgimnazjalnych w roku 2012/13 największą popularnością cieszyły się technika, w których uczyło się 62,5 tys. młodzieży, zaraz potem licea ogólnokształcące – 60,1 tys. Do zasadniczych szkół zawodowych uczęszczało 22,9 tys. młodzieży – wraz ze szkołami specjalnymi przysposabiającymi do pracy (patrz: „Edukacja i wychowanie w województwie śląskim w latach 2010/11-2013″, Urząd Statystyczny w Katowicach 2013, „Rocznik Statystyczny województwa śląskiego2013″, Urząd Statystyczny w Katowicach, Katowice 2013).
W zasadniczych szkołach zawodowych w roku 2012/13 kształciło się o ok. 27% mniej uczniów niż w technikach oraz 27% mniej niż w liceach ogólnokształcących. Analizując strukturę kształcenia ogólnego i zawodowego można szacunkowo stwierdzić, że na kształcenie zawodowe przypada 56% uczącej się młodzieży, a na kształcenie ogólne 41,1%.
Jakie kierunki kształcenia?
Wśród uczących się w zasadniczych szkołach zawodowych dominował kierunek kształcenia inżynieryjno-techniczny, następnie – usługi dla ludności, produkcja i przetwórstwo. Natomiast wśród techników (łącznie ze szkołami uzupełniającymi) największą liczbę uczących się obejmował kierunek usługi dla ludności oraz inżynieryjno-techniczny. Uwagę należy zwrócić na wysoką pozycję kierunku informatyka. Na dalszych pozycjach znalazły się: biznes i administracja, architektura i budownictwo, nauki społeczne, produkcja i przetwórstwo.
Tabela 1. Struktura uczniów szkół zawodowych według grup kierunków kształcenia w roku szkolnym 2012/13
| typ szkoły | architektura i budo- wnictwo |
biznes i admini-stracja |
infor- matyka |
inżynieryjno- techniczne |
produkcja i prze- twórstwo |
nauki społeczne | usługi dla ludności | inne |
| zasadnicza zawodowa | 11,4% | 7,1% | – | 34,1% | 17,0% | – | 28,7% | 1,7% |
| technikum | 10,8% | 10,9% | 16,0% | 21,4% | 4,8% | 8,3% | 22,4% | 5,4% |
Źródło: Edukacja i wychowanie w województwie śląskim w latach 2010/11-1012/13, Urząd Statystyczny w Katowicach, Katowice 2013.
Portret absolwenta szkoły ponadgimnazjalnej
W roku szkolnym 2011/12 szkoły ponadgimnazjalne ukończyło w woj. śląskim 44,9 tys. osób, w tym: 20,9 tys. to absolwenci liceów ogólnokształcących (łącznie z uzupełniającymi),15 tys. techników (łącznie z uzupełniającymi), 7,3 tys. zasadniczych szkól zawodowych. Prawie 2 tys. to absolwenci pozostałych szkół.
Tabela 2. Absolwenci szkół ponadgimnazjalnych w woj. śląskim według typu szkoły w roku 2011/2012
| zasadnicze szkoły zawodowe |
technika |
licea ogólnokształcące | pozostałe |
| 16,3% | 33,4% | 46,6% | 3,7 |
Źródło: Edukacja i wychowanie w województwie śląskim w latach 2010/11-1012/13, Urząd Statystyczny w Katowicach, Katowice 2013
Najliczniejszą grupę absolwencką według kryterium typu ukończonej szkoły w roku 2011/12 stanowili licealiści. Najmniej liczną grupę stanowią absolwenci zasadniczych szkół zawodowych. Absolwentów techników było o 17,1% więcej niż absolwentów zasadniczych szkół zawodowych oraz o 13,2% mniej niż absolwentów liceów ogólnokształcących.
W jakiej części Śląska się uczyć?
Biorąc pod uwagę ilość zasadniczych szkół zawodowych w podregionach, w roku szkolnym 2012/13 najwięcej kształciło młodzież w podregionie katowickim – 31 szkół, co stanowi 16,1% ogółu zasadniczych szkól zawodowych dla młodzieży w woj. śląskim. Uczęszczało do nich 2,7 tys. uczniów – co stanowi 12,6% ogółu uczniów zasadniczych szkół zawodowych. Szkoły te, w ubiegłym roku szkolnym ukończyło 0,8 tys. absolwentów (11,5%).
Drugie miejsce pod względem liczby zasadniczych szkół zawodowych w woj. śląskim zajął podregion rybnicki – 30 szkół (15,6%). Trzecie miejsce przypadło podregionowi bielskiemuz liczbą18 szkół(14,6%).
Wykres 1 i 2. Absolwenci szkół zawodowych i techników według grup kierunków kształcenia w roku 2011/12
Źródło: Rocznik Statystyczny Województwa Śląskiego, Urząd Statystyczny w Katowicach, Katowice 2013.
Wśród powiatów, najwięcej zasadniczych szkół zawodowych dla młodzieży działało w powiecie tarnogórskim – 13 szkół, Częstochowie -12 szkół oraz Katowicach-10 szkół. Natomiast najmniej, czyli po jednej placówce szkolnej odnotowano w Piekarach Śląskich, powiecie częstochowskimi, powiecie rybnickim (patrz: „Edukacja i wychowanie w województwie śląskim w latach 2010/11-2013″, Urząd Statystyczny w Katowicach 2013).
W roku szkolnym 2012/13 najwięcej techników dla młodzieży działało w podregionie katowickim– 40 szkół (co stanowi 18,2% ogółu techników dla młodzieży woj. śląskiego) uczęszczało do tych szkół 9,1 tys. uczniów (co stanowi 14,5% ogółu uczniów techników dla młodzieży). Na drugim miejscu pod względem ilości techników dla młodzieży znalazł się podregion bielski – 36 szkół, a jako trzeci uplasował się podregion sosnowiecki – 31 szkół. W podregionie tyskim było najmniej techników – 17 szkół (7,7%), kształciło się w tych szkołach 4,9 tys. uczniów (7,8%), a ukończyło je 1,1 tys. absolwentów (7,7%).
Wśród powiatów, najwięcej techników dla młodzieży funkcjonowało w Katowicach – 18 szkół, Bielsku-Białej – 15 szkół oraz Częstochowie i powiecie tarnogórskim – po 13 szkół. Najmniej szkół tego typu odnotowano w Piekarach Śląskich i powiecie rybnickim – po 1szkole oraz w powiecie bielskim, częstochowskim, Siemianowicach Śląskich i Świętochłowicach – po 2 szkoły.
Elżbieta Pasierbek
wrzesień 2014 r.