Rynek pracy stawia przed młodymi ludźmi wysokie oczekiwania. Muszą oni wykazywać się odpowiednimi kompetencjami i kwalifikacjami potwierdzonymi praktycznym doświadczeniem. W celu sprostania tym wyzwaniom naprzeciw wychodzą szkoły zawodowe. Mimo że wciąż mniej popularne niż tak zwany „ogólniak” to jednak z roku na rok podnoszące swój prestiż i znajdujące coraz większe uznanie wśród młodzieży. Warto zastanowić nad ich ofertą, która niejednokrotnie daje możliwość kształcenia w zawodach gwarantujących sukces na lokalnym rynku pracy.
Szkoły zawodowe dają szansę
Jak wynika z danych Ministerstwa Edukacji Narodowej w województwie wielkopolskim funkcjonuje 149 szkół zawodowych, coraz więcej z nich to swoiste kuźnie przyszłych zawodowców, gdzie pierwsze szlify zdobywać można w nowoczesnych pracowniach i warsztatach szkolnych.
W Wielkopolsce zdecydowana większość uczniów szkół zawodowych ma możliwość nauki w miejscu pracy. Ten dualny system kształcenia wykorzystujący potencjał szkoły i doświadczenie lokalnych pracodawców przynosi swoje efekty w postaci zatrudniania młodych ludzi w zakładach, gdzie pobierali praktyczną naukę zawodu. Niewątpliwy wkład w rozwój dualnego systemu kształcenia młodzieży ma Wielkopolska Izba Rzemieślnicza. To co wyróżnia zakłady rzemieślnicze, to ustawowo określone uprawnienia do kształcenia uczniów w ramach praktycznej nauki zawodu. Uczeń korzysta z doświadczenia w tworzeniu wysokiej jakości wyrobów, czy świadczenia profesjonalnych usług, jednocześnie przekonując się, że bycie rzemieślnikiem to nobilitacja, a rzemiosło to nowoczesna gospodarka oparta na wykwalifikowanej kadrze.
Trudny rynek pracy
Warto mieć to na uwadze, spoglądając na statystyki z województwa wielkopolskiego rynku pracy. Na koniec sierpnia 2014 roku liczba osób bezrobotnych zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy wynosiła ponad 120 tys. osób, a wskaźnik bezrobocia w województwie osiągnął 8,1% (najwyższy był w powiecie pilskim – 13,2%, najniższy w mieście Poznaniu 3,5%). Choć w stosunku do roku 2013 bezrobocie w województwie wielkopolskim wśród młodych spadło aż o 26,5%, to wciąż odsetek bezrobotnych osób do 24. roku życia jest niepokojąco wysoki i wynosi 17,5%.
Jaka jest przyczyna problemu braku pracy wśród młodzieży naszego województwa? W raporcie opublikowanym przez Wielkopolskie Obserwatorium Rynku Pracy wskazuje się na kwestię niedostosowania oferty edukacyjnej do faktycznego zapotrzebowania na rynku pracy. Poza tym, absolwenci opuszczający szkoły często nie posiadają odpowiedniego przygotowania praktycznego, co w znacznym stopniu utrudnia im poszukiwanie zatrudnienia. Problemem jest również wysoki koszt uzyskania niektórych uprawnień, więc niewiele osób decyduje się go ponieść.
Kto znajdzie pracę?
Warto zacytować wypowiedź jednego z przedstawicieli agencji zatrudnienia z Wielkopolski, który udzielił wypowiedzi na potrzeby raportu: – W tej chwili na regionalnym rynku najtrudniej nam odszukać osoby, które mają wykształcenie, zawód czy kwalifikacje w kierunku ślusarza i spawaczy. Najprawdopodobniej wynika to z systemu edukacyjnego, bo w tej chwili nie ma szkół czy osób, które się kształcą w tych kierunkach.
Ankiety przeprowadzone wśród pracodawców w Wielkopolsce dają wyraźny sygnał, jakich pracowników poszukują. Przedsiębiorcy mają problemy przede wszystkim z zatrudnieniem spawaczy posiadających kwalifikacje w zakresie spawania metodami: MAG, TIG, spawania gazowego i elektrycznego. Niedobory występują również w przypadku takich kwalifikacji jak: obsługa obrabiarek sterowanych numerycznie, kwalifikacje szwaczki, stolarstwo meblowe, hydraulika, zbrojarstwo, obsługa specjalistycznych programów komputerowych czy stolarstwo/kwalifikacje cieśli.
Promujmy kształcenie zawodowe
Oferta szkół zawodowych musi być wsparta odpowiednimi działaniami promocyjno-informacyjnymi, tak aby uczeń otrzymał rzetelną i kompleksową wiedzę o możliwość jakie daje zdobycie określonego zawodu. W ostatnich latach w Wielkopolsce podjęto wiele działań, zrealizowano szereg kampanii, dając opinii publicznej wyraźny sygnał, że kształcenie zawodowe jest dla wielu młodych najlepszą ścieżką edukacji.
Dobrze, jeśli edukacja zawodowa oprze się na dwóch zasadniczych fundamentach: wysokiej jakości kształcenia i rzetelnej informacji. Z jednej strony szkoły zawodowe powinny pełnić rolę nowoczesnych ośrodków kształcenia, które we współpracy z przedsiębiorcami kształtują kadry dla nowoczesnej gospodarki, z drugiej warto pamiętać o właściwej promocji tej ścieżki kariery ukazując jej profesjonalne oblicze. W tym celu powstał nasz portal. Dzięki niemu dowiecie się, jaki potencjał ma w sobie szkolnictwo zawodowe. Dla Was śledzić będziemy ciekawe wydarzenia z obszaru edukacji i rynku pracy.
Ryszard Necel
wrzesień 2014 r.